Help, mijn tomaten worden niet rood
Je kunt er gek van worden. Een schitterende tomatenplant die je zelf voorkweekte van zaadje tot fiere klimplant. Elke dag of om de paar dagen ga je kijken of het plantje alles heeft wat het nodig heeft. Je plant je planten uit in vruchtbare grond vol voedingsstoffen. Na een tijd stralen de gele bloemetjes in je serre of tuinkas, de insecten die er op komen zitten doen je dromen van heerlijke tomaten. Dan vormen zich groene bolletjes uit de hartjes van de bloemetjes, je hartslag gaat de hoogte in. En de groene bolletjes worden groter en groter en krijgen de vorm van de uiteindelijke vrucht. Het water komt je al in de mond en elke dag weer ga je kijken in de serre of ze al beginnen blozen maar tevergeefs ... De derde, vierde of zelfs vijfde tros tomaten heeft zich al gevormd en nog steeds geen rode tomaten. Je wordt stilaan geërgerd want je beseft dat er iets verkeerd is ... maar wat ??? Je leest het in dit artikel 'Help mijn tomaten worden niet rood !Wat zorgt voor een rode tomaat ?
De meest bepalende factor is de variëteit, welke soorten heb je? Kleinere variëteiten zoals kerstomaten of snacktomaten worden sneller rood dan grotere variëteiten zoals de vleestomaten Coeur de Boeuf. Het spreekt voor zich dat 'rood' hier niet altijd de juiste bewoording is want er bestaan ook tomaten die geel, oranje, bruin of paars worden. Met rood bedoelen we eigenlijk rijp. Er zijn zelfs tomaten die groen blijven. Door de tomaat lichtjes aan te drukken, kun je weten of ze rijp zijn. De soort bepaalt dus voor een groot deel hoe lang het duurt vooraleer een tomaat rijpt.
Vlees tomaat rijpt trager dan kerstomaat
De groen volwassen fase
Een groen volwassen tomaat is een tomaat die klaar is om te verkleuren. Tomaten kunnen niet rood worden, wanneer ze niet 'groen volwassen' zijn, zelfs niet door technologie. De tomaten beginnen dus pas kleur te krijgen wanneer ze groen volwassen zijn. De groen volwassen groeifase is de fase waarop supermarkt tomaten geplukt worden. Deze rijpen dan af tijdens het transport of in gaskamers. Een tomaat bouwt in zijn groene fase vooral zuren op. De zoete smaak en de aroma's komen pas bij het kleuren. Wanneer de tomaten afrijpen in een vrachtwagen of een voorraadkamer van een groenten verwerkend bedrijf, zullen ze dus weinig zoet of aromatisch zijn. Laat je je tomaten rijpen aan de struik, waarbij de bladeren van de plant het zonlicht omzetten in suikers en alle aroma's zich vormen, dan heb je top tomaten. De beste die er zijn !
Groen volwassen tomaten hebben al de grootte en vorm van de uiteindelijke tomaat
Temperatuur zorgt voor lycopeen en caroteen voor groei tot volwassen groen
Een voorwaarde voor groei tot groen volwassen tomaten is temperatuur. Herinner je de tomaten die in oktober-november nog groen zijn ? Die rijpen niet meer af aan de plant. Als ze groen volwassen zijn, kun je ze nog binnen (waar het zeker meer als 10 graden is) afrijpen in een papieren zak. Tomaten produceren twee stoffen die een tomaat doen groeien (niet kleuren), lycopeen en caroteen (zit ook in wortelen). Tussen de 10 en de 29 graden zorgen deze stoffen voor groen volwassen tomaten. Onder de 10 graden groeien je tomaten dus niet. boven de 29 graden wordt het proces dat lycopeen en caroteen aanmaakt, een halt toegeroepen.
Rijpende tomaten dankzij ethyleen
Ethyleen doet groen volwassen tomaten kleuren
Tomaten beginnen te kleuren door een chemisch element ethyleen, een gas. Ethyleen is geurloos, smaakloos en onzichtbaar voor het blote oog. Wanneer de tomaat groen volwassen is (dankzij lycopeen en caroteen), produceert ze ethyleen. Supermarkt tomaten worden rood gemaakt in kamers die ze vullen met stikstof en ethyleen. Maar de suikers en aroma's die de zon geeft aan de tomaten die aan het struik hangen, krijgen supermarkt tomaten niet. Daarom dat we zo verlangen naar de eerste rijpe tomaat uit onze eigen moestuin. Misschien moeten moestuiniers wel een dag vrij krijgen op het werk om de dag van de eerste rijpe tomaat te vieren. Ik stem voor !
Supermarkt tomaten worden groen geplukt en kunstmatig afgerijpt
Terug naar ethyleen ... wanneer het gas in contact komt met de tomaten begint de tomaat te kleuren. Aanhoudende wind kan voor tomaten dus een probleem vormen. Het ethyleen gas wordt van de plant weggeblazen en vertraagt het rijpingsproces. Groen volwassen tomaten die door de wind of vorst van de plant gevallen zijn, kun je verder afrijpen in een papieren (brood)zak. De zak zal het ethyleen vasthouden en je tomaten zullen alsnog rijp worden. Wanneer je een banaan toevoegt in de zak, dan gaat het sneller, bananen geven ethyleen af.
Tomaten afrijpen in een zak
Er zijn niet al te veel zaken die een moestuinier kan doen om het rijpingsproces te versnellen. Moeder Natuur laat zich niet bevelen en zij speelt een grote rol in het rijpingsproces van je tomaten.
Waarom zijn mijn tomaten nu nog steeds groen ?
Mijn planten hebben 3 tot 5 trossen tomaten en nu pas beginnen de eerste tomaten te kleuren. Met wat ik geleerd heb hierboven kan ik het volgende concluderen. Sinds de vruchtzetting bij mijn tomaten eind mei is het heel warm geweest in mijn serre (tuinkas), elke dag +40°C. Bijgevolg kwam er weinig lycopeen en caroteen in mijn tomaten. Het proces naar groen volwassen planten werd vertraagt. Intussen wil je plant zich wel voortplanten en produceert ze meer en meer vruchten waar zaad in zit. Maar door de hoge temperaturen worden ze dus niet groen volwassen, waardoor ze ook geen ethyleen aanmaken om te rijpen. Tegelijkertijd zet ik ook de twee deuren en de dakvensters van mijn serre open om de temperatuur alsnog naar beneden te krijgen. Hierdoor wordt bij de groen volwassen planten de ethyleen deels weg geblazen. Hoewel dit volgens mij in mindere mate een onderdeel is van het probleem.
Hopelijk veel smakelijke tomaten uit de moestuin
Ik maak me lichtjes zorgen wanneer ik denk dat mijn plant 5 trossen ineens aroma en kleur moet geven. Terwijl dat andere jaren, toen ik mijn planten later uitgeplant heb, slechts tros per tros was. Vorig jaar had ik eind maart mijn tomaten gezaaid en had ik van eind juli tot eind oktober tomaten. Zoals het er nu uitziet zal ik wel drie weken vroeger mijn eerste tomaten hebben, maar is het wellicht eind augustus, begin september 'game over'. Ik heb mijn seizoen wel 3 weken vervroegd , maar ik heb het 8 weken ingekort. Daarbij vrees ik nog dat mijn tomaten minder smaak zullen hebben omdat ze met meer tegelijk op een kortere periode suikers moeten aanmaken en aroma's moeten opnemen.
Nee, volgend jaar meng ik mijn teelt. 1 of 2 vroeg gezaaide planten (begin maart) en de rest zaai ik eind maart. Elk jaar een beetje meer ervaring.
Tot slot
Hopelijk heb je iets geleerd uit dit artikel, ik in ieder geval wel. Vind je deze site interessant, overweeg dan zeker om je moestuinspullen in onze webwinkel aan te kopen. Dat maakt mogelijk dat er nog meer informatie en filmpjes kunnen gemaakt worden over onze teerbeminde moestuin. Met de kortingscode 'biomoestuin' ontvang je 5 euro korting bij je eerste aankoop.
Geniet van jullie moestuin en tot een volgende.
Tom
Ikzelf in mijn moestuin