Frambozen snoeien en opbinden, stekelig maar noodzakelijk

Frambozen snoeien is een onmisbare stap als je wilt genieten van gezonde, productieve struiken in je tuin. Of je nu een beginner bent of al jaren ervaring hebt met het kweken van frambozen, het is belangrijk om te weten hoe en wanneer je moet snoeien. Door je struiken op de juiste manier te snoeien, kun je niet alleen de groei sturen, maar ook de kwaliteit en hoeveelheid van je oogst verbeteren. Het lijkt misschien spannend om met de snoeischaar aan de slag te gaan, maar geloof me: iedereen kan het leren! In deze blog lees je alles wat je als frambozenliefhebber moet weten om je struiken in topconditie te houden en jaar na jaar te genieten van heerlijke vruchten.

Regelmatig je frambozenstruiken snoeien is essentieel om de planten gezond te houden en een rijke oogst te krijgen. Door oude, zwakke of zieke takken te verwijderen, geef je de plant de kans om haar energie te richten op het vormen van nieuwe scheuten en vruchten.

Vooral in de winter, wanneer de struiken in rust zijn, is het een goed moment om te snoeien. Zo kun je voorkomen dat ziektes zich verspreiden en zorg je ervoor dat de struik in het voorjaar vol nieuwe takken zit. Het is belangrijk om te weten dat er verschillende soorten frambozen zijn, zoals zomerframbozen en herfstframbozen, die elk hun eigen manier van snoeien vragen. Door op het juiste moment te snoeien, kun je de energie van de plant optimaal benutten en zul je merken dat je oogst elk jaar beter wordt. Nieuwe scheuten krijgen zo alle ruimte om te groeien en te bloeien, wat uiteindelijk zorgt voor meer en grotere vruchten.

Er is niet enkel de snoei van je frambozenstruik. Na het snoeien kun je je frambozen planten ook best uitdunnen . Frambozen willen vaak de wijde wereld in en dat gebeurt best met een beetje goede zorg van jou.

Als je dan alle frambozen planten gesnoeid en uitgedund hebt, kun je ze ook best opbinden. Dit om de scheuten mooi te positioneren in de zon en om te vermijden dat ze door het gewicht van de vruchten tegen de grond gaan hangen en rotten. Het opbinden van de scheuten biedt extra steun aan de plant.

Framboos snoeien, uitdunnen en opbinden verbetert de lichtinval en luchtcirculatie, waardoor de potentiële druk van ziekten en plagen afneemt. In dit artikel leg ik je alles uit.

Als frambozen niet gesnoeid worden, zijn ze hun eigen ergste onkruid. Wanneer er teveel scheuten overvol raken, concurreren ze om zonlicht, waardoor de beschaduwde bladeren en knoppen op de onderste helft van de plant afsterven. Na de oogst is het belangrijk om het blad te verwijderen zodat de plant in rust kan gaan. Zonder die knoppen heb je minder vruchtdragende takken en een veel kleinere oogst.

Een van de belangrijkste dingen om te weten als je frambozen gaat snoeien, is het verschil tussen zomerframbozen en herfstframbozen. 

• Zomerframbozen produceren hun vruchten op tweejarige scheuten: de takken die vorig jaar zijn gevormd, dragen dit jaar de vruchten. Daarom moet je deze struiken meestal twee keer per jaar snoeien: na de oogst in juli of augustus en eventueel nog een keer in het vroege voorjaar.
• Herfstframbozen zijn wat makkelijker te onderhouden, omdat ze hun vruchten vormen op de scheuten die in hetzelfde jaar groeien. Deze kun je in de herfst of het vroege voorjaar helemaal terugsnoeien tot net boven de grond. 

Het is dus belangrijk om te weten welk ras je in je tuin hebt staan, zodat je op het juiste moment kunt snoeien en maximaal kunt genieten van een rijke oogst van juni tot oktober. Door de juiste snoeimethode toe te passen, kun je elk jaar weer volop genieten van verse frambozen uit eigen tuin.

Een goede snoeischaar en een goed paar kandschoenen komt bij frambozen snoeien altijd van pas. 

Zomerframbozen dragen zoals eerder gezegd hun vruchten op tweejarig hout (stengels die het vorige jaar groeiden). Maar wanneer kun je ze snoeien ? 

• Na de oogst (juli-augustus): Dit is het moment om de stengels die vruchten hebben gedragen te verwijderen, omdat deze stengels daarna nooit meer vruchten zullen dragen. Snoei ze vlak bij de grond af.  Dit is het beste moment omdat de nieuwe scheuten van dit jaar (die volgend jaar frambozen moeten produceren) dan meer licht, lucht en voeding krijgen. 
• Winter: Als je ze niet direct na de oogst hebt gesnoeid, kun je ook in de winter (februari-maart) de oude, fruitdragende stengels verwijderen voordat het nieuwe groeiseizoen begint.  Je kunt alsnog de inmiddels tweejarige scheuten opbinden. 

Herfstframbozen dragen hun vruchten op eenjarig hout (eerstejaarsstengels), de snoei is dus minder complex. Deze frambozen kunnen in de herfst of het vroege voorjaar gesnoeid worden.

Wanneer:

• Herfst (november-december): Na de oogst kun je de takken die de vruchten hebben gedragen volledig tot de grond afsnijden.
• Vroeg voorjaar (februari-maart): Als je liever wacht tot het vroege voorjaar, kun je de oude stengels dan afsnijden. Dit heeft als voordeel dat je makkelijker de groeiplaatsen van het nieuwe jaar kunt zien.
• Zomer : Je zult zien dat zich bij gezonde planten tal van nieuwe uitlopers gevormd hebben.  Deze geven straks allemaal vruchten.  Dun ze ook uit op 15 cm uit elkaar.  Bij jonge planten die nog niet zoveel uitlopers produceren kun je deze zomersnoei overslaan. 

Belangrijk : Uitdunnen doe je na het verwijderen van takken die al vruchten gedragen hebben.  

Uitdunnen doe je bij zomerframbozen net voor de winter.  Bij herfstframbozen zijn er vlak voor de winter geen scheuten want je snoeit de planten volledig terug.  Je kunt wel aan het begin van de zomer (zoals hierboven al gezegd) een selectie maken welk éénjarig hout je wilt behouden.   De sterkste scheuten zijn dan al goed duidelijk.  Ik hou de scheuten liefst mooi in de rij en op +/- 15 cm afstand.  

Bij zomerframbozen evalueer je je plantenrij na de laatste oogst en snoei je alle vruchtdragende takken weg van dit jaar en ook de takken die er zwak, dun of kort uitzien.  Je wilt alleen de hoogste, dikste en gezondst uitziende stokken in de rij overhouden. Ga door met het wegsnoeien van de minder sterke scheuten en verdeel de scheuten die je wilt houden. Zorg ervoor dat de scheuten niet te dicht staan, zo zetten ze elkaar niet in de schaduw.  Ik dun mijn scheuten ook hier uit op +/- 15 cm.  Ik heb zo op termijn dus 6 scheuten over per lopende meter. 

Een voorbeeld : Bovenstaande foto nam ik begin oktober. Deze zomerframboos, waar enkel nog de nieuwe scheuten aanstaan die dit jaar groeiden, moet nog wat uitgedund worden. Meestal hou ik +/- om de 15 centimeter een scheut over die ik dan opbind. Elk jaar hou je meer scheuten over omdat de plant steeds breder gaat. De levende scheuten die ik uitdun trek ik met tuinhandschoenen uit. Meestal komt er dan ook een mooi wortelgestel mee zodat ik die plant ook weer elders in mijn tuin kan uitplanten.

Te drukke struiken (foto boven) concurreren ook om voedingsstoffen en water, wat leidt tot kleine, slecht smakende vruchten. En de schaduwrijke, vochtige omstandigheden rond een dicht struikgewas zijn een magneet voor schimmelziekten, zoals grijsrot, sporenziekte en anthracnose.

Op bovenstaande foto zie je de ravage die ik aangericht heb.  Maar het is nodig om heel veel scheuten te verwijderen.  Het goede nieuws is dat ik van al deze uitgetrokken scheuten een nieuw bed gemaakt heb aan de voorkant van mijn huis.  Een groot succes. Ik trek de uitlopers uit met de hand, de wortels breken vanzelf. Als je een beetje wortels hebt, mag je er op rekenen dat de planten verder groeien. 

Hier zie je een nieuwe frambozen rij.  Met de uitlopers van 1 jaar kan ik 8 meter nieuwe fruithaag maken. 

Wanneer je struiken fier gesnoeid zijn (zomerframbozen na de oogst en herfstframbozen in de vroege zomer) bind je ze best op.  

Ik heb een geleidingssysteem met 3 of 4 horizontale draden.  Ik raad palen aan van 2 meter die ik een 50-60 diep sla.  Om de 4 tot 5 meter moet je een paal slaan.  De buitenste palen fixeer je met grond ankers.  Je kunt je gegalvaniseerde ijzerdraad van 2mm aan de buitenste palen vast maken.  Heb je daartussen nog tussenpalen staan, dan rijg je de draad door de gaten in de tussenpalen.  Vanaf de grond hang je 3 draden op de afstanden 40-80-120 cm maar 50-100-150 of iets in die buurt kan ook.  Ik gebruik Gripple medium draadspanners, zo is aanspannen kinderspel. 

Omdat ik ook bramen, tayberries en Japanse wijnbes heb, zijn mijn palen 2m50 en heb ik vier draden op 50-100-150-200.  Ik heb gewoon 1 lange rij gemaakt.  Ik geef je enkele foto's en een lijst met producten die ik gebruik of toch zou aanraden. 

Dit is mijn lange rij kleinfruit naast mijn huis (foto 29/11/2024).  De zomerframbozen zijn opgebonden, de herfstframbozen kortgeknipt. 

Hier nog wat foto's van mijn bindmateriaal: Ik start met de buitenste palen en de grondankers.  Met een ankerkabel maak ik de ankerkabel vast aan de buitenpaal.  Ik gebruik een zware buitenpaal van 2,70m.  Omdat deze schuin staat komt ze in hoogte overeen met de tussenpalen van 2,5 meter. 

Hier zie je een tussenpaal van 2m50, enkel voor frambozen kun je ook de palen van 2 meter gebruiken zowel als eind- als tussenpaal.  Door de gaten in de paal kun je je gegalvaniseerde draad gewoon doortrekken. 

Op de tweede foto zie je een Gripple medium draadspanner.  Aan beide zijden stop je een draad en spannen maar.  De lintjes die je ziet komen van mijn min max bindtang.  Ik verslijt kilometers van die lintjes per jaar.  Ik en mijn planten zouden niet zonder kunnen.  De lintjes zijn biologisch afbreekbaar maar houden het wel een par jaar uit.  Voor permanent aanbinden gebruik je best andere bindmateriaal zoals de vigne fix rubbertjes.     

Zo moestuinvrienden.  Ik hoop dat je een mooi zicht gekregen hebt op hoe je je frambozen moet snoeien.   Ik ben een frambozen freak.  Ik maak bier, jam en siroop en er gaat geen dag voorbij dat ik geen framboos proef, nee niet altijd bier 😘

Warme groeten en veel frambozen gewenst, 

Tom